Minder ontspannen dan je denkt?
Van veel mensen die in mijn praktijk komen hoor ik tussen de regels door dat ze het lastig vinden om te ontspannen. Als ik bijv. een mobilisatie doe van een arm of been tijdens de massage en ik vraag “kun je het meer ontspannen”, dan blijkt dat ze nog veel meer kunnen loslaten. Oftewel de meeste mensen spannen onbewust continu hun spieren aan. Dit heeft diverse oorzaken zoals stress, intensief belasten van bepaalde spieren, een ongeval dat je ooit gehad hebt en onverwerkte trauma’s (van groot tot klein). Omdat het zich langzaam heeft opgestapeld en we het onbewust dus altijd doen, ervaren we het als gewoon of ontspannen, maar meestal is dat dus niet het geval.
Gevolgen van spanning op je spieren en het bindweefsel
Naast dat de spier tonus te hoog is, staat het bindweefsel netwerk ook onder spanning (dit netwerk omsluit en doordringt je weefsels: organen, spieren etc.). Dit heeft allerlei gevolgen; je bloedcirculatie neemt af en dus ook de afvoer van afvalstoffen en de toevoer van voedingsstoffen. De circulatie van lymfe vloeistof neemt ook af waardoor je weerstand verlaagd. Als je spieren aangespannen zijn, betekent dat ook dat je lichaam in een hogere staat van paraatheid verkeerd (het sympatisch zenuw stelsel is meer geactiveerd) dan dat deze ontspannen zouden zijn. Er is daardoor sprake van een verhoogd gehalte stresshormonen.
Gelukkig kun je op een makkelijke, leuke en speelse manier je spieren en bindweefsel netwerk uitnodigen om te ontspannen. Met als gevolg dat je gevoel van vitaliteit, balans en geluk toeneemt. Je komt meer in contact met je lijf, met wat deze fijn vindt. Je wordt letterlijk en figuurlijk zachter, je “energie gaat stromen” en voilà, je bent ontspannen.
Wat betekent ontspannen zijn en hoe doe je dat?
“Ontspan je maar” is zo’n uitspraak waar veel mensen weinig mee kunnen. Wat doe je, of wat laat je dan juist? Als je wilt ontspannen doe je bepaalde dingen niet, waardoor je lichaam en geest de mogelijkheid krijgen om tot rust te komen.
Ontspannen gaat in mijn ervaring over aandacht naar je lichaam brengen, waarnemen wat zich daar afspeelt zonder dat het anders hoeft. Net als bij bepaalde vormen van meditatie waar je vanuit bewustzijn aanwezig bent bij wat je ervaart in je lichaam, welke emoties er zijn of welke gedachten voorbij komen. Nieuwsgierig zijn naar wat er in je lichaam gebeurt alsof je het voor de eerste keer ontdekt; toelaten wat je ervaart of voelt, zonder je er mee te identificeren.
Bij veel vormen van meditatie zit je stil en span je alsnog de spieren aan die ook aanspant als je een zittend beroep hebt. Daarnaast is het lastig om je lichaam goed te ervaren en ontspannen als je stil zit. De oorzaak hiervan is dat we in het westen veel “in ons hoofd zitten”. Veel informatie komt op dat niveau binnen (via mobiele telefoons, televisie en computers) en wordt via onze hersenen verwerkt. Dit zijn we zo gewend dat het voor veel mensen moeilijk is om echt in contact te zijn met hun lichaam.
Om iets anders te ervaren, is het belangrijk om iets anders te doen
Mijn visie is dat je pas echt mentaal en fysiek kunt ontspannen als je vanuit aandacht je lichaam beweegt. De Trager® Approach, gebaseerd op het werk van de arts Milton Trager (zie foto), heeft hier een manier van bewegen voor ontwikkeld die ons terug brengt naar ons eigen centrum en naar een staat van meditatie ( Hook up genoemd)
Hierbij worden verschillende principes gebruikt om op onderzoek te gaan in je lichaam en waardoor de ontspanning zich steeds meer zal verdiepen. Elke maand zal ik een principe uitleggen en zichtbaar maken via een filmpje dat ik op de website zal plaatsen. De Trager® principes die aan bod komen zijn:
- Gewicht voelen
- Ritme, golven, vibratie (“Shimmering”)
- Verbindingen voelen (“Tacking out the Slack”)
- Pauze
- Boetseren (“Sculpting”)
Als je vanuit je bewustzijn met een bepaalde intentie je bewegingen onderzoekt en maakt, kan er een hele nieuwe wereld voor je open gaan. Zoals bij elke vaardigheid, kost het tijd om dit te leren, verdiepen en verfijnen. Voordat je vanuit een principe gaat bewegen is het belangrijk dat je eerst aankomt in je lichaam door a.h.w. met je aandacht naar binnen te gaan. Wat dit inhoudt en hoe je dit oa. kunt doen, komt in het eerste filmpje aan bod.
